Uzgodnienie dokumentacji z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż.
Aktualizacja Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
Większość projektów budowlanych musi być uzgadniana z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż. Na życzenie inwestora lub projektanta uzgadniane mogą być projekty dotyczące obiektów niepodlegających obowiązkowej ocenie zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej. Od połowy sierpnia 2009 roku obowiązuje zmieniona wersja Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (DzU z 2009 r., nr 119, poz. 998).
Zobacz także
mgr inż. Piotr Wasiucionek Zgodnie z warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1], „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru, należy stosować w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m3 lub zawierających strefy zagrożone wybuchem.
Zgodnie z warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1], „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających...
Zgodnie z warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1], „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru, należy stosować w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m sześc. lub zawierających strefy zagrożone wybuchem.*)
dr inż. Waldemar Wnęk Nowe wymagania dotyczące projektowania instalacji systemu sygnalizacji pożarowej
Projektując instalacje – bez względu na ich rodzaj – powinno się dążyć do opracowania standardu, który jednoznacznie doprecyzuje wymagania stawiane przed tymi instalacjami. Nie są to działania proste,...
Projektując instalacje – bez względu na ich rodzaj – powinno się dążyć do opracowania standardu, który jednoznacznie doprecyzuje wymagania stawiane przed tymi instalacjami. Nie są to działania proste, wymagają wielu starań, aby dojść do konsensusu mającego doprowadzić do opracowania Polskiej Normy. Tak dzieje się w przypadku systemów sygnalizacji pożarowej. W dniu 21 września 2020 r. Prezes Polskiego Komitetu Normalizacji (PKN) opublikował Specyfikację Techniczną PKN-CEN/TS 54-14:2020-09 [1] (wersja...
mgr inż. Łukasz Gorgolewski Przeciwpożarowy wyłącznik prądu w świetle regulacji prawnych i normatywnych
Wymagania dotyczące przeciwpożarowego wyłącznika prądu (PWP) i zasady jego stosowania zawarto w kilkunastu aktach prawnych oraz kilku polskich normach – zarówno tych powołanych, jak i niepowołanych. Dokumenty...
Wymagania dotyczące przeciwpożarowego wyłącznika prądu (PWP) i zasady jego stosowania zawarto w kilkunastu aktach prawnych oraz kilku polskich normach – zarówno tych powołanych, jak i niepowołanych. Dokumenty te nie zawsze są ze sobą skoordynowane.
W stosunku do wersji z 2003 roku (DzU nr 121, poz. 1137) wprowadzono w niej sporo zmian: poszerzono listę obiektów, których projekty budowlane obligatoryjnie wymagają uzgodnienia, sprecyzowano również zasady przeprowadzania egzaminów na rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż.
Ustęp 2 w § 3 zawiera bardziej precyzyjne określenia obiektu budowlanego, dodano również pojęcie zagrożenia wybuchem. Nadano mu następującą treść: „2. Ilekroć w rozporządzeniu użyte jest określenie: obiekt budowlany – należy przez to rozumieć określenie, o którym mowa w przepisach prawa budowlanego (zgodnie z artykułem 3, pkt 1 Ustawy Prawo budowlane obiektem budowlanym jest budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, a także budowla stanowiąca całość technicznoużytkową wraz z instalacjami i urządzeniami); zagrożenie wybuchem – należy przez to rozumieć określenie, o którym mowa w przepisach o ochronie przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów” (zgodnie z § 2, ust. 1, pkt 4,Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów jako strefę zagrożenia wybuchem uważa się przestrzeń, w której może występować mieszanina wybuchowa substancji palnych z powietrzem lub innymi gazami utleniającymi, o stężeniu zawartym między dolną i górną granicą wybuchowości).
Paragraf 4 zawierający listę projektów budowlanych wymagających uzgodnienia zmieniono oraz znacznie rozszerzono, nadając mu następującą treść:
„1. Uzgodnienia wymagają następujące projekty budowlane:
1. budynku zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V;
2. budynku należącego do grupy wysokości: średniowysokie, wysokie lub wysokościowe, zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III lub ZL IV;
3. budynku niskiego zawierającego strefę pożarową o powierzchni przekraczającej 1000 m2, zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza;
4. obiektu budowlanego innego niż budynek, przeznaczonego do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób na powierzchni do 2000 m2
5. budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową, wolno stojącego urządzenia technologicznego lub zbiornika poza budynkami oraz placu składowego albo wiaty, jeżeli zachodzi co najmniej jeden z następujących warunków:
a) strefa pożarowa produkcyjna lub magazynowa wymienionych obiektów budowlanych ma powierzchnię przekraczającą 1000 m2 oraz gęstość obciążenia ogniowego, przekraczającą 500 MJ/m2
b) występuje zagrożenie wybuchem,
c) strefa pożarowa produkcyjna lub magazynowa wymienionych obiektów budowlanych ma powierzchnię przekraczającą 5000 m2 i gęstość obciążenia ogniowego mniejszą niż 500 MJ/m2
6. garażu wielopoziomowego oraz garażu zamkniętego o więcej niż 10 stanowiskach postojowych,
7. obiektu budowlanego objętego obowiązkiem wykonania systemu sygnalizacji pożarowej, stałych urządzeń gaśniczych lub dźwiękowego systemu ostrzegawczego,
8. parkingu przeznaczonego dla pojazdów przewożących towary niebezpieczne,
9. sieci wodociągowej przeciwpożarowej z hydrantami zewnętrznymi przeciwpożarowymi, przeciwpożarowego zbiornika wodnego oraz stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych,
10. tunelu o długości ponad 100 m.
2. W przypadku odbudowy, rozbudowy, nadbudowy, przebudowy obiektu budowlanego oraz zmiany związanej z koniecznością zapewnienia drogi pożarowej, a także zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego, o którym mowa w ust. 1, uzgodnienie jest wymagane, gdy ze względu na charakter lub rozmiar robót niezbędne jest sporządzenie projektu budowlanego, którego rozwiązania projektowe dotyczą warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu budowlanego”.
W ustępie 1 § 5, zawierającym wykaz danych określanych przez projektanta i stanowiących podstawę uzgodnienia, zmieniono punkt 9, nadając mu brzmienie: „9) warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (ewakuacyjne i zapasowe) oraz przeszkodowe”. Należy zauważyć, że wystąpiła rozbieżność sformułowań w porównaniu do określenia zawartego w znowelizowanym Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 2 kwietnia 2002 roku, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2009 r., nr 56,poz. 461). Pojęcie oświetlenia przeszkodowego w powyższym rozporządzeniu zostało zastąpione nową, bardziej precyzyjną definicją zawartą w ustępie 6 § 181. Treść tego ustępu jest następująca: „W pomieszczeniu, które jest użytkowane przy wyłączonym oświetleniu podstawowym, należy stosować oświetlenie dodatkowe, zasilane napięciem nieprzekraczającym napięcia dotykowego dopuszczalnego długotrwale, służące uwidocznieniu przeszkód wynikających z układu budynku, dróg komunikacji ogólnej lub sposobu jego użytkowania, a także podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji”. Określenie „oświetlenie przeszkodowe” użyte jest natomiast w rozporządzeniu dotyczącym oznakowania przeszkód lotniczych i tam jak najbardziej jego nazwa odpowiada jego funkcji.
Podobnie nowe brzmienie otrzymał punkt 11:
„11) dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie budowlanym, dostosowany do wymagań wynikających z przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej i przyjętego scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, a w szczególności: stałych urządzeń gaśniczych, systemu sygnalizacji pożarowej, dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, urządzeń oddymiających, dźwigów przystosowanych do potrzeb ekip ratowniczych”.
W ustępie 2 § 5 wprowadzono tylko zmiany o charakterze porządkowym. Dodano § 6a dotyczący warunków stosowania odstępstw od przepisów o następującym brzmieniu:
„§ 6a. 1. Rzeczoznawca uzgadnia projekt budowlany zawierający rozwiązania wymagające uzyskania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych po przedstawieniu przez projektanta lub inwestora postanowienia właściwego organu o udzieleniu zgody na to odstępstwo.
2. Rzeczoznawca uzgadnia projekt budowlany zawierający rozwiązania zastępcze lub zamienne, wynikające z procedury określonej w przepisach techniczno-budowlanych oraz przepisach przeciwpożarowych po przedstawieniu przez projektanta lub inwestora postanowienia właściwego dla miejsca lokalizacji inwestycji komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w § 16”.
W § 7 wprowadzono zmiany porządkowe. W § 11 zmieniono ustęp 1, nadając mu nowe brzmienie: „1. Komisja, co najmniej raz w roku, dokonuje oceny przygotowania zawodowego kandydatów do sprawowania funkcji rzeczoznawcy na podstawie wyników przeprowadzonego egzaminu”.
Ponadto dodano ustępy 2a do 2f precyzujące zasady przeprowadzania procedury kwalifikacyjnej. Nowe ustępy mają następujące brzmienie:
„2a. Egzamin składa się:
1) z części pisemnej w formie testu obejmującego 40 pytań z zakresu znajomości przepisów prawa i zasad wiedzy technicznej, dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz doboru zabezpieczeń przeciwpożarowych, stosownie do tych wymagań,
2) z części ustnej polegającej na odpowiedzi kandydata na zadane pytania dotyczące sposobu rozwiązania problemu z zakresu działania rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, w oparciu o przypadki z praktyki.
2b. Każde pytanie części pisemnej egzaminu jest oceniane według następujących zasad:
1) odpowiedź prawidłowa – 1 punkt;
2) odpowiedź nieprawidłowa – minus 1 punkt;
3) brak odpowiedzi – 0 punktów.
2c. Wynik części pisemnej egzaminu stanowi sumę punktów uzyskanych za odpowiedzi prawidłowe, pomniejszoną o punkty ujemne za odpowiedzi nieprawidłowe.
2d. Warunkiem uzyskania oceny pozytywnej w części pisemnej egzaminu jest uzyskanie przez kandydata co najmniej 21 punktów.
2e. Do części ustnej egzaminu są dopuszczeni kandydaci, którzy uzyskali ocenę pozytywną z części pisemnej egzaminu.
2f. Wynik z części ustnej egzaminu określa się jako pozytywny lub negatywny”.
W paragrafie 11 zmieniono ponadto ustęp 5 i nadano mu następującą treść:
„5. Osobę ubiegającą się o powołanie do sprawowania funkcji rzeczoznawcy, posiadającą co najmniej 15-letnią praktykę w wykonywaniu czynności kontrolno-rozpoznawczych w rozu24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (DzU z 2009 r., nr 12, poz. 68 i nr 18, poz. 97), 10-letnią praktykę w wykonywaniu nadzoru nad czynnościami kontrolno-rozpoznawczymi lub łączną 15-letnią praktykę w wykonywaniu czynności kontrolno-rozpoznawczych i nadzoru nad nimi, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może zwolnić, na jej wniosek, z obowiązku składania części pisemnej egzaminu, jeśli przedstawiona przez nią dokumentacja, w szczególności w zakresie własnych opracowań i publikacji, dotyczących zabezpieczeń przeciwpożarowych, jest wystarczająca do pozytywnej oceny przygotowania zawodowego do sprawowania funkcji rzeczoznawcy”.
W ustępie 3 § 12 sprecyzowano, że rejestr rzeczoznawców ppoż. powinien być aktualizowany nie rzadziej niż dwa razy do roku.
W § 13 w ustępie 2 określającym zakres nadzoru sprawowanego przez Wojewódzkiego Komendanta Straży Pożarnej nad działalnością rzeczoznawców dodano punkt 3 o brzmieniu:
„3) wykonywania przez nich ekspertyz technicznych, o których mowa w § 16 ust. 1”. W ustępie 4 tegoż paragrafu określającym obowiązki rzeczoznawcy punkt 1 otrzymał nowe brzmienie:
„1) posiadania przez okres 5 lat ewidencji projektów budowlanych oraz kopii zawiadomień, o których mowa w § 7 ust. 1, wraz z dowodami ich wysłania, a także do przedkładania ich właściwemu dla miejsca lokalizacji inwestycji lub właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania rzeczoznawcy Komendantowi Wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej, Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej oraz osobom przez nich upoważnionym”.
Zmieniono także ustęp 6 dotyczący podnoszenia kwalifikacji przez rzeczoznawcę, nadając mu brzmienie:
„6) Sprawdzian, o którym mowa w ust. 5, jest przeprowadzany przez Komisję nie rzadziej niż 2 razy w roku, w odstępie co najmniej 3 miesięcy, a o jego terminie rzeczoznawcy są powiadamiani co najmniej 30 dni wcześniej”. Dodano ponadto ustęp 7a o brzmieniu:
„7a) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej i komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, w ramach sprawowanego nadzoru, mogą żądać od rzeczoznawcy wyjaśnień w zakresie, o którym mowa w ust. 2, których rzeczoznawca udziela w terminie 14 dni od dnia otrzymania żądania”.
Zmieniono zapisy § 14, określającego działania Komendanta Głównego Straży Pożarnej w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w działaniu rzeczoznawcy pożarowego oraz trybu odwoływania rzeczoznawców z ich funkcji. Nowe brzmienie paragrafu 14 jest następujące:
„§ 14. 1. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może udzielić rzeczoznawcy upomnienia lub skierować go na powtórny egzamin, o którym mowa w § 11 ust. 1, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie czynności wykonywanych przez rzeczoznawcę, o których mowa w § 13 ust. 2, 4 i 5.
2. Skierowanie na powtórny egzamin, o którym mowa w § 11 ust. 1, lub nieuzyskanie pozytywnego wyniku w jednym z terminów sprawdzianu, o których mowa w § 13 ust. 6, jest równoznaczne z zawieszeniem prawa do sprawowania funkcji rzeczoznawcy.
3. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może odwołać rzeczoznawcę z pełnionej funkcji i unieważnić jego akt powołania w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku:
1) stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie czynności wykonywanych przez rzeczoznawcę, o których mowa w § 13 ust. 2, które miały istotny wpływ na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych, a zwłaszcza związane były z unieważnieniem uzgodnienia projektu budowlanego, o którym mowa w § 15 ust. 2, albo
2) na wniosek rzeczoznawcy”.
W § 15 dotyczącym prowadzenia działań kontrolnych komendanta powiatowego (miejskiego) oraz komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej zmieniono treść 1 oraz 2 ustępu. W nowym brzmieniu sprecyzowano zasady postępowania w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w działaniu rzeczoznawcy. Ustępy te otrzymały następującą treść:
„1. Komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej niezwłocznie zawiadamia nadzorującego go komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej i właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej oraz organ nadzoru budowlanego o zastrzeżeniach, przy zajmowaniu stanowiska przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego, do rozwiązań, których zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej stwierdził rzeczoznawca.
2. Uzgodnienie projektu budowlanego obiektu budowlanego dokonane przez rzeczoznawcę z rażącym naruszeniem prawa, polegającym na dopuszczeniu rozwiązań projektowych mających istotny negatywny wpływ na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu budowlanego, w związku z niespełnieniem wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach techniczno-budowlanych lub przeciwpożarowych, w szczególności mogących powodować zagrożenie życia ludzi, podlega unieważnieniu przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej właściwego dla miejsca lokalizacji inwestycji, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej”.
W § 16 wprowadzono zmiany o charakterze porządkowym. Zmieniono wzór pieczęci oraz wzór „Zawiadomienia o uzgodnieniu projektu budowlanego”, zawarte w załącznikach 1 i 2 wprowadzając jedynie korekty porządkowe.
Postanowienia nowego rozporządzenia dotyczą także osób, które złożyły wniosek o powołanie do sprawowania funkcji rzeczoznawcy przed dniem jego wejścia w życie. Zdają one egzamin na nowych zasadach określonych w § 11.